Trong quá trình thi công xây dựng, một trong những yếu tố quan trọng cần đặc biệt chú ý là an toàn cho các công trình liền kề. Việc không đảm bảo an toàn có thể gây ra những rủi ro nghiêm trọng như nứt, lún, thậm chí sập công trình lân cận. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ về các biện pháp đảm bảo an toàn cho các công trình liền kề, từ khảo sát ban đầu cho đến khi hoàn thành thi công.
Tại sao phải đảm bảo an toàn cho công trình liền kề?
Việc đảm bảo an toàn cho các công trình liền kề khi thi công một công trình mới là yêu cầu bắt buộc, mang tính chất pháp lý lẫn đạo đức nghề nghiệp trong ngành xây dựng. Trên thực tế, hầu hết các công trình xây dựng hiện nay đều nằm xen kẽ trong khu dân cư đông đúc hoặc khu đô thị có mật độ cao, nơi mà các công trình cũ và mới nằm sát nhau. Mỗi công trình liền kề có thể được xây dựng ở những thời điểm khác nhau, sử dụng các loại vật liệu và kỹ thuật thi công khác nhau, dẫn đến sự khác biệt lớn về tuổi thọ, nền móng, khả năng chịu lực và độ ổn định kết cấu.
Khi tiến hành thi công một công trình mới, đặc biệt là các công trình có quy mô lớn, đào móng sâu hoặc xây dựng cao tầng, sẽ phát sinh nhiều yếu tố kỹ thuật tác động ra bên ngoài như: rung chấn trong quá trình khoan, ép cọc hoặc đóng cọc; thay đổi cấu trúc địa chất nền đất; tải trọng công trình tăng lên đột ngột; hoặc dịch chuyển mực nước ngầm. Những tác động này nếu không được kiểm soát tốt có thể ảnh hưởng trực tiếp và nghiêm trọng đến các công trình lân cận.
Nếu chủ đầu tư, nhà thầu thi công hoặc các bên liên quan không áp dụng các biện pháp kỹ thuật và quản lý phù hợp để bảo vệ công trình liền kề, hậu quả có thể rất nghiêm trọng, bao gồm:
- Rạn nứt tường, sụt lún nền móng: Đây là hiện tượng phổ biến xảy ra khi nền đất bị thay đổi do tác động cơ học từ công trình mới. Rạn nứt không chỉ làm giảm chất lượng công trình cũ mà còn gây mất mỹ quan và giảm giá trị tài sản.
- Mất ổn định kết cấu công trình cũ: Trong trường hợp tác động mạnh như đào hố móng sâu mà không có hệ thống chống đỡ hoặc tường vây phù hợp, toàn bộ kết cấu công trình lân cận có thể bị xô lệch, nghiêng hoặc thậm chí đổ sập, gây nguy hiểm nghiêm trọng.
- Ảnh hưởng đến sự an toàn của người dân sinh sống và tài sản bên trong: Các công trình liền kề thường là nhà ở, cửa hàng hoặc cơ sở kinh doanh. Bất kỳ sự cố nào xảy ra cũng có thể gây nguy hiểm đến tính mạng con người và thiệt hại vật chất không nhỏ.
- Phát sinh tranh chấp, khiếu nại pháp lý: Nếu có hư hỏng hoặc tổn thất xảy ra đối với công trình liền kề mà không được xử lý kịp thời và minh bạch, chủ đầu tư có thể đối mặt với các vụ kiện tụng, yêu cầu bồi thường, đình chỉ thi công, hoặc bị xử lý hành chính theo quy định của pháp luật.
- Chính vì vậy, việc đảm bảo an toàn cho các công trình liền kề không chỉ là trách nhiệm của chủ đầu tư và nhà thầu thi công, mà còn là yếu tố then chốt để bảo vệ tiến độ, chất lượng và tính bền vững của toàn dự án. Đây cũng là cơ sở để xây dựng lòng tin và sự đồng thuận từ cộng đồng cư dân xung quanh.
Các biện pháp đảm bảo an toàn cho công trình liền kề
Khảo sát hiện trạng và lập hồ sơ kỹ thuật ban đầu
Trước khi tiến hành bất kỳ hoạt động thi công nào, đặc biệt là ở khu vực có mật độ xây dựng cao, bước đầu tiên và bắt buộc là khảo sát hiện trạng kỹ lưỡng các công trình liền kề. Việc khảo sát này không chỉ dừng lại ở việc quan sát bằng mắt thường, mà cần tiến hành ghi nhận đầy đủ thông tin kỹ thuật về kết cấu hiện có như: tường, sàn, mái, móng, các vết nứt (nếu có), độ nghiêng của tường hoặc nhà, nền móng và tình trạng tổng thể.
Kết quả khảo sát cần được lập thành hồ sơ kỹ thuật chi tiết, bao gồm hình ảnh, video, bản vẽ mô tả hiện trạng, kèm theo số liệu đo đạc cụ thể. Hồ sơ này nên được xác nhận bởi đại diện chủ công trình liền kề, chủ đầu tư và đơn vị tư vấn giám sát. Đây chính là cơ sở pháp lý quan trọng để đối chiếu và giải quyết khi có sự cố xảy ra trong quá trình thi công, đồng thời giúp kỹ sư thiết kế đưa ra phương án thi công phù hợp, hạn chế tối đa các tác động xấu đến các công trình xung quanh.
Gia cố và chống đỡ tạm thời
Trong giai đoạn thi công phần móng, đặc biệt là khi đào đất gần ranh giới hoặc giáp ranh với công trình liền kề, việc gia cố và chống đỡ tạm thời là bước không thể bỏ qua. Các biện pháp kỹ thuật như đóng cừ tràm, ép cọc cừ larsen, lắp đặt ván chắn, xây tường vây, giằng chống bằng thép hình hoặc bê tông cốt thép được sử dụng để gia cố khu vực tiếp giáp nhằm đảm bảo an toàn và ổn định kết cấu của công trình bên cạnh.
Việc thiết kế và thi công hệ chống đỡ phải được tính toán kỹ lưỡng về khả năng chịu lực, độ ổn định, độ lún cho phép và có sự giám sát chặt chẽ của kỹ sư kết cấu. Bất kỳ sự chủ quan hoặc tính toán sai lệch nào cũng có thể dẫn đến tình trạng sạt lở, nứt móng, nghiêng tường hoặc sụt lún, gây nguy hiểm cho cư dân và phát sinh thiệt hại lớn.
Hạn chế rung chấn và tiếng ồn
Một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến nứt tường, lún nền hoặc hư hại công trình liền kề là rung chấn trong quá trình thi công. Do đó, cần áp dụng các giải pháp kỹ thuật nhằm giảm thiểu tác động rung và tiếng ồn trong suốt quá trình xây dựng.
Cụ thể, nên hạn chế sử dụng máy móc nặng, máy phá bê tông cường độ cao hoặc các thiết bị gây va đập lớn. Thay vào đó, ưu tiên sử dụng các phương pháp ít rung hơn như ép cọc bằng thủy lực (thay vì đóng cọc bằng búa rung hoặc búa diesel), hoặc đào móng thủ công kết hợp cơ giới nhẹ để giảm thiểu ảnh hưởng lan truyền qua nền đất.
Ngoài ra, cần tuân thủ khung giờ thi công hợp lý, hạn chế hoạt động gây tiếng ồn vào giờ nghỉ trưa, buổi tối, nhất là tại khu vực dân cư đông đúc để tránh ảnh hưởng đến sinh hoạt của người dân xung quanh.
Giám sát chặt chẽ quá trình thi công
Đảm bảo an toàn cho công trình liền kề không chỉ dừng lại ở thiết kế và biện pháp kỹ thuật, mà còn cần giám sát liên tục trong suốt quá trình thi công. Đơn vị thi công cần bố trí nhân sự chuyên trách để kiểm tra hiện trạng các công trình bên cạnh mỗi ngày hoặc theo chu kỳ cụ thể, ghi nhận và báo cáo kịp thời các dấu hiệu bất thường như nứt tường, sụt móng, lún nền hoặc chuyển dịch kết cấu.
Trong trường hợp xuất hiện dấu hiệu rủi ro, cần ngay lập tức dừng thi công, phối hợp với kỹ sư giám sát và chuyên gia kết cấu để đánh giá nguyên nhân và đưa ra biện pháp xử lý kịp thời, tránh để sự cố lan rộng gây thiệt hại lớn hơn.
Ký cam kết và mua bảo hiểm công trình
Một bước quan trọng không thể thiếu trước khi khởi công là làm việc và ký cam kết bảo vệ công trình liền kề với các hộ dân hoặc đơn vị quản lý công trình xung quanh. Biên bản cam kết nên nêu rõ trách nhiệm của chủ đầu tư, nhà thầu thi công trong việc bồi thường thiệt hại nếu xảy ra sự cố gây ảnh hưởng đến công trình bên cạnh.
Ngoài ra, để giảm thiểu rủi ro tài chính và đảm bảo quyền lợi cho cả hai bên, chủ đầu tư nên mua bảo hiểm công trình xây dựng bao gồm hạng mục bảo vệ công trình liền kề và thiệt hại do tai nạn kỹ thuật. Đây là một giải pháp dự phòng hiệu quả, giúp xử lý sự cố nhanh chóng và hạn chế tranh chấp về sau.
Đảm bảo an toàn cho công trình liền kề không chỉ là yêu cầu pháp lý mà còn là trách nhiệm đạo đức của chủ đầu tư và nhà thầu. Việc áp dụng đúng các biện pháp kỹ thuật và quản lý an toàn không chỉ bảo vệ công trình lân cận mà còn giảm thiểu rủi ro, chi phí phát sinh và tranh chấp không đáng có. Hãy liên hệ với Công ty xử lý lún nghiêng và di dời nhà Việt Nam để được tư vấn và xử lý một cách nhanh gọn nhất nhé!
Mọi thông tin tư vấn xin vui lòng liên hệ:
CÔNG TY XỬ LÝ LÚN NGHIÊNG VIỆT NAM
CÔNG TY XỬ LÝ LÚN NGHIÊNG VÀ DI DỜI NHÀ VIỆT NAM
Địa chỉ: Số 1-A21, phường Nghĩa Tân, quận Cầu Giấy, TP. Hà Nội
Email: lienhe@xulylunnghieng.vn
Hotline: Mr. Việt: 0908.486.986 – Mr. Khánh: 0913.213.966
Website: xulylunnghieng.vn
Xem thêm :
